Korzystasz ze słońca? Uzupełnij kwas foliowy

Zaskakująca wiadomość prosto z Australii. Duża ekspozycja na słońce, tak potrzebna nam, aby wytworzyć witaminę D, wiąże się ze zmniejszeniem zasobów kwasu foliowego w krwinkach czerwonych. A bez tej witaminy nie ma prawidłowej produkcji krwi ani jej właściwej krzepliwości. 

Naukowcy wykorzystali dane z satelity dokonującego pomiaru ilości ozonu w atmosferze, aby ocenić poziom naświetlenia powierzchni Ziemi promieniami UV. Następnie zbadano 649 osób stanowiących swoisty przekrój przez mieszkańców Australii.

Okazało się, że skumulowana ekspozycja na UV w okresie 40 i 120 dni przed badaniem korelowała z istotnym obniżeniem poziomu kwasu foliowego w krwinkach czerwonych. Oznacza to, że i po 40, i po 120 dniach były widoczne efekty długotrwałej ekspozycji na promieniowanie ultrafioletowe. Jednak nie dla wszystkich promieniowanie UV było niekorzystne – gdy bowiem całą grupę podzielono w zależności od obecności allelu genu MTHFR-C677T, okazało się, że szkodzi tylko nosicielom tego genu!

Gen MTHFR-C677T koduje upośledzone białko, które uczestniczy w metabolizmie kwasu foliowego i homocysteiny (białko to przekształca kwas foliowy do postaci, która jest konieczna do przekształcenia homocysteiny w metioninę). Nosiciel dwóch takich alleli ma osłabione przetwarzanie homocysteiny, przez co rośnie jej stężenie we krwi.

Z opisanego badania wynika, że promieniowanie UV u osób wrażliwych (nosicieli jednego allelu! – jest ich znacznie więcej, niż osób z hiperhomocysteinemią, bo u nich zwykle nie dochodzi do poważnych zaburzeń) ogranicza zasoby kwasu foliowego. Zdaniem autorów nieprawidłowe białko dostarcza nie tylko mniej folianów, ale również nieprawidłowej ich postaci, czego efektem może być większa podatność na rozkład pod wpływem UV.

Komentarz

Szansa, że akurat jesteśmy nosicielami MTHFR-C677T, wcale nie jest taka mała. Co wrażliwsi pewnie zrobią badanie genetyczne, my zalecamy spokój i dietę obfitą w źródła kwasu foliowego: soję, szpinak, szparagi, sałatę i ostatecznie ziemniaki. A jak ktoś ich, zwłaszcza latem spożywa mało – to zdecydowanie rozważyć suplementację.

Andrzej Balcerzak

Źródło

Am J Hum Biol. 2017 Mar;29(2). UV-associated decline in systemic folate: implications for human nutrigenetics, health, and evolutionary processes. Lucock M, Beckett E, Martin C, Jones P, Furst J, Yates Z, Jablonski NG, Chaplin G, Veysey M.