Umysł i orzeszki ziemne

Codzienna porcja orzeszków ziemnych prażonych ze skórką poprawiła po 16 tygodniach parametry krążenia mózgowego u ogólnie zdrowych starszych osób. To zaś wiązało się z poprawą pamięci werbalnej. 

Są to obserwacje poczynione w badaniu klinicznych przeprowadzonym przez autorów z NUTRIM: Instytutu Żywienia i Translacyjnych Badań Metabolizmu w Centrum Medycznym Uniwersytetu w Maastricht (Holandia).

Badanie miało charakter randomizowany, pojedynczo zaślepiony, z kontrolą i procesem skrzyżowania grup. Wzięło w nim udział 31 ogólnie zdrowych osób w wieku ok. 67 lat, z BMI ok. 26,7. Uczestnicy spożywali porcję niesolonych orzeszków ziemnych prażonych ze skórką (60 g dziennie), grupa kontrolna ich nie otrzymywała. Interwencje zmieniano między grupami po 8-tygodniowym okresie przerwy. 

Funkcję naczyń mózgowych oceniano na podstawie mierzonej za pomocą rezonansu magnetycznego wartości globalnego przepływu krwi przez mózg. Sprawność poznawczą oceniano za pomocą zautomatyzowanego komputerowego zestawu testów neuropsychologicznych CANTAB (Cambridge Neuropsychological Test Automated Battery). 

W porównaniu z grupą kontrolną, spożycie orzeszków ziemnych istotnie zwiększyło globalny przepływ krwi przez mózg o 3,6 proc. oraz w istocie szarej o 4,5 proc. Stwierdzono też lepsze (o 5,8 proc.) wyniki w teście z odroczonym rozpoznawaniem słów (oceniającym pamięć werbalną). Nie stwierdzono korzystnych efektów w zakresie funkcji wykonawczych ani szybkości psychomotorycznej. 

Co ciekawe, spożywanie orzeszków ziemnych wiązało się w tym badaniu z istotnym statystycznie obniżeniem ciśnienia skurczowego (o 5 mmHg) oraz ciśnienia tętna (o 4 mmHg).

Obserwowano efekty sugerują, że regularne spożycie orzeszków ziemnych może korzystnie wpływać na sprawność poznawczą poprzez wpływ na czynność naczyń mózgowych. Nie jest jasne, jaki dokładnie mechanizm odpowiada za te zjawiska: autorzy podejrzewają m.in. korzystne działanie zawartych w orzeszkach ziemnych L-argininy lub resweratrolu. Konieczne są dalsze badania mające potwierdzić te hipotezy i ustalić przydatność tej prostej interwencji w profilaktyce zaburzeń funkcji poznawczych. 

Na podstawie

Kerkhof L, Mensink RP, Plat J, Nijssen KMR, Joris PJ. Longer-term skin-roasted peanut consumption improves brain vascular function and memory: A randomized, single-blind, controlled crossover trial in healthy older adults. Clin Nutr. 2025 Nov 1;55:170-179. doi: 10.1016/j.clnu.2025.10.020. Epub ahead of print. PMID: 41205298.