Adaptacja ścięgna z kolagenem

Trójka specjalistów nauk o sporcie z Wielkiej Brytanii i Irlandii opublikowała wyniki badania, w którym oceniono wpływ treningu oporowego połączonego z suplementacją hydrolizowanym kolagenem na stan ścięgien u osób w średnim wieku. Wcześniej wykazano bowiem, że połączenie takie zwiększa co prawda naturalną syntezę kolagenu, ale równoczesne zjawisko adaptacji ścięgien obserwowano jedynie u młodych sportowców. 

Adaptacja ścięgien to zmiany w ich obrębie, następujące w odpowiedzi na regularne obciążenie mechaniczne (np. trening siłowy), które mają poprawić wytrzymałość (np. na rozciąganie), sztywność i zdolność do przenoszenia siły. Adaptacja zachodzi dzięki wzbogacaniu ścięgna w kolagen, lepszej organizacji włókien (układają się równolegle do kierunku działania siły, mają więcej wiązań mostkowych) i większej ilości białek macierzy pozakomórkowej. 

Autorzy zgromadzili 20 mężczyzn uprawiających sport rekreacyjnie, których wiek oscylował wokół 47 lat. Przydzielono ich do grupy otrzymującej kolagen z witaminą C (30 g peptydów i 50 mg witaminy C) albo do grupy placebo. W obu prowadzono progresywny trening oporowy dolnych partii mięśniowych 2 razy w tygodniu przez 12 tygodni. Kolagen / placebo przyjmowano bezpośrednio po treningu. 

Po 12 tygodniach stwierdzono, że trening połączony z suplementacją zwiększył pole przekroju, sztywność i moduł Younga ścięgna rzepkowego, co wskazuje na wykazany wpływ kolagenu na adaptację ścięgien w tej grupie wiekowej.  

Poprawa modułu Younga ścięgna rzepkowego świadczy o wzroście jego zdolności do przenoszenia obciążeń mechanicznych przy zachowaniu elastyczności. Moduł Younga nie powinien być ani zbyt duży, ani zbyt mały: mały zwiększa ryzyko niestabilności, większy oznacza większą sztywność, a więc i ryzyko mikrourazów. 

Ścięgno rzepkowe o lepszej adaptacji efektywniej przenosi siłę z mięśnia czworogłowego na kość piszczelową (np. podczas skoków, sprintów), poprawia ekonomię biegu, chroni przed urazami, zmniejsza ryzyko nadmiernego rozciągania (np. przy nagłych hamowaniach) i ryzyko uszkodzenia ścięgna (np. tendinopatii).

Na podstawie

Nulty CD, Phelan K, Erskine RM. Hydrolysed Collagen Supplementation Enhances Patellar Tendon Adaptations to 12 Weeks’ Resistance Training in Middle-Aged Men. Eur J Sport Sci. 2025 Apr;25(4):e12281. doi: 10.1002/ejsc.12281. PMID: 40100255; PMCID: PMC11917387.