Suplementy w profilaktyce migreny

Zdaniem autorów pracy przeglądowej z Uniwersytetu Nauk Medycznych w Isfahanie (Iran) pewne suplementy można wykorzystać w praktyce w celu zapobiegania migrenowym bólom głowy. 

Do takich wniosków doszli, analizując piśmiennictwo z ostatnich lat. Choć jak przyznają, wciąż konieczne są dalsze badania, aktualny stan wiedzy wskazuje, że korzystne efekty może przynieść suplementacja: witaminy B2 (ryboflawiny), kwasów omega-3, kwasu alfa-liponowego, probiotyków, magnezu, koenzymu Q10, imbiru i kofeiny w połączeniu z lekami przeciwbólowymi. 

Za korzyści z suplementacji w/w związków w aspekcie migreny mogą odpowiadać różnorakie mechanizmy, w tym:

• nadmierny (w stosunku do zasobów przeciwutleniaczy) stres oksydacyjny – wysoce reaktywne związki powodują uszkodzenia neuronów, w tym ich mitochondriów, co może prowadzić do nadmiernej aktywacji nerwu trójdzielnego i bólu; 
• niedobór przeciwutleniaczy (np. witamin C i E, glutationu, koenzymu Q10) może zwiększać podatność mózgu na stres oksydacyjny, prowadzić do przewlekłego stanu zapalnego i zwiększonej wrażliwości na bodźce wywołujące migrenę;
• stres oksydacyjny generuje z kolei tlący się stan zapalny. Pojawiające się w nadmiarze cytokiny prozapalne zwiększają przepuszczalność bariery krew-mózg, prowadząc do objęcia zapaleniem także ośrodkowego układu nerwowego. Idąca za tym aktywacja mikrogleju i astrocytów może powodować długotrwałe pobudzenie układu nerwowego i nadwrażliwość na bodźce bólowe (wzrost poziomu TNF-α jest skorelowany z nasileniem bólu migrenowego i długością jego trwania);
• wydzielanie w nadmiarze CGRP (peptydu związanego z genem kalcytoniny) – związek ten ma silne działanie rozszerzające naczynia krwionośne i prozapalne (stymuluje uwalnianie substancji zapalnych w oponach mózgowych, powodując rozszerzenie naczyń i wzrost ich przepuszczalności; stężenie CGRP wzrasta w trakcie napadów i spada po ich zakończeniu);
• także zaburzenia funkcji mitochondriów mogą prowadzić do ich nadpobudliwości. Stres oksydacyjny zwiększa uwalnianie CGRP, co przyczynia się do wystąpienia objawów migreny. Niedobory składników wspierających mitochondria, takich jak koenzym Q10, ryboflawina i magnez, są związane z częstszymi migrenami;
• w czasie ataku migreny gwałtownie spada poziom serotoniny, co prowadzi do rozszerzenia naczyń krwionośnych i wzrostu aktywności układu trójdzielno-naczyniowego. Z kolei typowa dla migreny nadwrażliwość na bodźce może się wiązać z zaburzeniami w układzie dopaminergicznym;
• podwyższone poziomy kwasu glutaminowego i homocysteiny – nadmiar tego pierwszego może prowadzić do nadmiernej aktywności neuronów, co sprzyja napadowi migreny, natomiast ten drugi związek uszkadza naczynia krwionośne. 

Wspomniane suplementy to związki istotne dla prawidłowego funkcjonowania mitochondriów, metabolizmu mózgu (donory grup metylowych), substancje o działaniu hamującym wyładowania neuronalne i przeciwzapalne. 

Potencjał profilaktyczny mają liczne inne elementy diety, jak reszta witamin z grupy B, witamina C, A, D, E, K, jednak w ich przypadku badań przeprowadzono zbyt mało lub wyniki są wciąż zbyt rozbieżne. 

Na podstawie

Hajhashemy Z, Golpour-Hamedani S, Eshaghian N, Sadeghi O, Khorvash F, Askari G. Practical supplements for prevention and management of migraine attacks: a narrative review. Front Nutr. 2024 Oct 30;11:1433390. doi: 10.3389/fnut.2024.1433390. PMID: 39539367; PMCID: PMC11557489.