Sterole antycholesterolowe

Jakiego efektu jeśli chodzi o stężenie cholesterolu można oczekiwać po suplementacji steroli roślinnych (fitosteroli)? 

Na takie pytanie odpowiada metaanaliza przeprowadzona przez specjalistów z Uniwersytetu im. Sun Yat-sena z Schenzen (Chiny). Autorzy przeprowadzili analizę 28 randomizowanych badań klinicznych z łącznym udziałem 1777 osób. W tych badaniach suplementacja fitosteroli (steroli roślinnych) wiązała się z istotnym obniżeniem stężenia cholesterolu, cholesterolu we frakcji LDL oraz apolipoproteiny B, natomiast zwiększało się stężenie frakcji HDL cholesterolu. Efekty były proporcjonalne do dawki. 

Apolipoproteina B (apo-B) to białko strukturalne występujące w lipoproteinach o niskiej gęstości (LDL) i bardzo niskiej gęstości (VLDL), które transportują cholesterol i tłuszcz we krwi. W związku z tym jej stężenie we krwi jest wskaźnikiem ryzyka chorób sercowo-naczyniowych rozwijających się na tle miażdżycowym. Zmniejszenie jej stężenia świadczy o redukcji ryzyka powikłań ze strony układu krążenia. 

Sterole roślinne mają właściwość hamowania wchłaniania cholesterolu w jelitach. Zbudowane są podobnie do cholesterolu i konkurują z nim o miejsce w micelach jelitowych, co zmniejsza ilość cholesterolu przedostającego się do krwi. Wraz ze stanolami stanowią typową grupę związków tworzącą tzw. żywność funkcjonalną. Dodawane są do soków, margaryn w celu ułatwiania obniżania cholesterolu we krwi za pomocą odpowiedniej diety, są też składnikiem suplementów diety. 

Nie wszystkie prace naukowe potwierdzają kardioprotekcyjny efekt fitosteroli, stąd konieczność prowadzenia dalszych badań nad ich efektami. Ta metaanaliza wspiera wykorzystanie fitosteroli roślinnych w celu redukcji markerów ryzyka sercowo-naczyniowego. 

Na podstawie

Zhang YF, Qiao W, Feng H, Jiang K, Yang J, Zhou T, Zhang Y. Effects of phytosterol supplementation on lipid profiles and apolipoproteins: A meta-analysis of randomized controlled trials. Medicine (Baltimore). 2024 Oct 18;103(42):e40020. doi: 10.1097/MD.0000000000040020. PMID: 39432657; PMCID: PMC11495771.