Rozmaryn i umysł

Badacze z Iranu przeprowadzili badanie kliniczne, w którym zaobserwowali korzystny wpływ suplementacji ekstraktu z rozmarynu na funkcje poznawcze pacjentów z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (POChP). 

Do badania włączono 77 pacjentów z POChP w wieku od 40 do 80 lat. Przydzielono ich do grupy otrzymującej kapsułki z rozmarynem (500 mg) albo do grupy placebo. Kapsułki przyjmowano przez 2 miesiące, na 1-2 godz. przed śniadaniem i przed kolacją. 

Po zakończeniu badania w grupie aktywnej interwencji stwierdzono istotną poprawę wyników w skali oceniającej globalnie funkcje poznawcze oraz w podskalach dotyczących myślenia abstrakcyjnego i zdolności do przypominania nazw. Gdy uwzględniono efekt obturacyjnego bezdechu sennego, okazało się, że w grupie otrzymującej rozmaryn doszło do większych niż w grupie placebo zmian w zakresie ogólnej oceny funkcji poznawczych oraz jakości codziennego funkcjonowania. 

Przewlekła obturacyjna choroba płuc jest najczęściej skutkiem wieloletniego narażenia na działanie dymu tytoniowego. Generowany przez jego składniki stan zapalny powoduje zniszczenie mikrostuktury płuc, co powoduje postępujące utrudnienie wymiany gazowej, osłabienie, duszność i powikłania ogólnoustrojowe wynikające m.in. z niedotlenienia. Jedną z wielu przykrych konsekwencji POChP jest także upośledzenie funkcji poznawczych, dotykające nawet połowy chorych (gorsza pamięć, koncentracja, zdolność uczenia się, przetwarzania informacji). To zaś przekłada się na gorszą jakość życia, większe ryzyko niepełnosprawności i konieczności stałej lub okresowej opieki. 

Współczesna medycyna nie ma możliwości wyleczenia z POChP, dostępne są jedynie metody łagodzące objawy oraz zwalniające progresję choroby. W leczeniu wykorzystuje się leki, fizjoterapię, psychoterapię, tlenoterapię i wiele innych metod pozwalających złagodzić cierpienie związane z licznymi skutkami choroby. W tym nurcie bada się też możliwy wpływ nutraceutyków, zwłaszcza nakierowanych na mikroflorę jelit, antyoksydantów oraz substancji działających przeciwzapalnie. 

Rozmaryn posiada właściwości antyoksydacyjne i neuroprotekcyjne, co może, zwłaszcza w sytuacji nasilonego ogólnoustrojowego stresu oksydacyjnego (jak w POChP), przekładać się na poprawę zdolności mózgu do przetwarzania informacji, zapamiętywania i innych wymiarów poznawczych. Takie efekty obserwowano już wcześniej w badaniach klinicznych w aspekcie lęku i depresji. Omawiane badanie przyniosło wyniki spójne z poprzednimi, z tym że teraz skuteczność suplementacji wykazano w poważnej ogólnoustrojowej chorobie przewlekłej. 

Na podstawie

Momeni Safarabadi A, Gholami M, Kordestani-Moghadam P, Ghaderi R, Birjandi M. The effect of rosemary hydroalcoholic extract on cognitive function and activities of daily living of patients with chronic obstructive pulmonary disease (COPD): A clinical trial. Explore (NY). 2024 May-Jun;20(3):362-370. doi: 10.1016/j.explore.2023.09.008. Epub 2023 Sep 21. PMID: 37758539.