Ashwagandha i (święty) spokój

Indyjscy badacze, przedstawiciele ośrodka zajmującego się ajurwedą, potwierdzili w badaniu klinicznym działanie antystresowe ekstraktu z witanii ospałej (ashwagandha). 

Celem badania była ocena skuteczności małych dawek wodnego ekstraktu z liści i kłącza witanii ospałej. Uczestnikami było 131 dorosłych zgłaszających wysokie poziomy stresu w życiu codziennym. Podawano im testowany ekstrakt w trzech różnych dawkach: 125, 250 lub 500 mg dziennie. Ostateczną analizą objęto 98 uczestników. 

Wykazano, że badane suplementy istotnie zmniejszały percepcję doświadczanego stresu w ocenie za pomocą skali PSS (Perceived Stress Scale), czemu towarzyszyły redukcje w zakresie markerów biologicznych stresu (stężenie kortyzolu w osoczu, stężenie ACTH, stężenie α-amylazy w ślinie). Odnotowano także poprawę w zakresie jakości snu, poziomów energii życiowej i jakości życia. Większe dawki działały silniej niż mniejsze, jednak najmniejsza dawka również okazała się skuteczna. 

Ashwagandha jest często umieszczana w grupie tzw. adaptogenów, czyli substancji umożliwiających, na różne sposoby, adaptację do wielorakiego stresu. Stres, nawet psychiczny, uruchamia złożoną odpowiedź organizmu, m.in. hormonalną, a przewlekły stres utrwala te mechanizmy; w długotrwałej perspektywie wywierają one szkodliwy wpływ na wiele narządów. Skutkiem mogą być zaburzenia natury somatycznej (np. choroby układu krążenia, dysfunkcja układu odpornościowego) i psychicznej (zaburzenia snu, lęk, obniżenie nastroju). Ashwagandha jest tradycyjnym ajurwedyjskim specyfikiem wykorzystywanym m.in. do łagodzenia stresu. Jej działanie opiera się m.in. na regulacji wydzielania hormonów i neuroprotekcji. Złagodzenie stresu i „wyciszenie” fizjologicznych mechanizmów adaptacyjnych może przyczynić się do ustępowania objawów, np. zaburzeń snu, co zaobserwowano w omawianym badaniu. 

Na podstawie

Pandit S, Srivastav AK, Sur TK, Chaudhuri S, Wang Y, Biswas TK. Effects of Withania somnifera Extract in Chronically Stressed Adults: A Randomized Controlled Trial. Nutrients. 2024 Apr 26;16(9):1293. doi: 10.3390/nu16091293. PMID: 38732539; PMCID: PMC11085552.