Bacillus coagulans i odporność

Japońscy naukowcy wykazali, że pewien probiotyk, działając poprzez wpływ na układ odpornościowy, łagodzi objawy infekcji górnych dróg oddechowych. 

Testowanym probiotykiem był Heyndrickxia coagulans SANK70258. Jest to nowa nazwa nadana bakterii znanej wcześniej jako Bacillus coagulans. To bakteria wytwarzająca  przetrwalniki, dzięki czemu nie wymaga specjalnych warunków przechowywania (np. chłodni) i łatwiej jej przetrwać w kwaśnym środowisku żołądka, co pozwala dotrzeć do jelit w stanie aktywnym.

Wcześniejsze badania sugerowały, że probiotyk ten może łagodzić objawy różnych dolegliwości jelitowych, takich jak zespół jelita drażliwego (IBS) czy biegunki. W omawianym tu badaniu autorzy oceniali wpływ suplementacji tego probiotyku na objawy infekcji oddechowych. Badanie miało charakter randomizowany, podwójnie zaślepiony, z grupą kontrolną placebo. 

Rezultaty wskazują, że w grupie otrzymującej aktywny probiotyk doszło do istotnej redukcji w zakresie takich objawów jak katar, zatkany nos, kichanie i ból gardła. Także łączna liczba dni z tymi objawami okazała się istotnie mniejsza w grupie suplementowanej niż w grupie placebo. 

Zmianom tym towarzyszyło zwiększenie ilości przeciwciał wydzielniczych IgA w ślinie oraz wzrost aktywności komórek NK (leukocyty wyspecjalizowane w zabijaniu komórek nowotworowych oraz komórek zakażonych wirusami).

Autorzy zbadali suplement także laboratoryjnie: przeprowadzili test ekspozycji z użyciem inaktywowanego wirusa grypy. Ocenie podlegały jednojądrzaste komórki krwi obwodowej wyizolowane z krwi uczestników obu badanych grup. Analiza ekspresji genów wykazała, że w grupie suplementowanej istotnie większa była ekspresja interferonu α (substancja aktywująca mechanizmy odpowiedzi przeciwwirusowej) i TLR7 (receptor limfocytów służący do rozpoznawania infekcji wirusami RNA), mniejsza natomiast ekspresja cytokin prozapalnych IL-6 i TNFα. U osób otrzymujących aktywną suplementację odnotowano wreszcie zwiększone stężenie kwasu masłowego w kale. 

Obserwacje te wskazują, że Bacillus coagulans aktywował plazmacytoidalne komórki dendrytyczne (posiadające na powierzchni TLR7 i CD304) oraz silnie indukował produkcję IFNα, co w z kolei aktywowało komórki NK i zwiększało wytwarzanie IgA. Równocześnie jednak suplementacja aktywowała mechanizmy ograniczające reakcje zapalne, łagodzące objawy (poprzez wzrost ilości maślanu w jelitach). Zmiany te mogą przyczynić się do zwiększenia odporności organizmu na infekcje wirusowe i ich profilaktyki.

Na podstawie

Aida M, Togawa N, Mizuyama K, Aoki Y, Suehiro S, Sakamoto A, Uchida N, Yamada R. Heyndrickxia coagulans strain SANK70258 suppresses symptoms of upper respiratory tract infection via immune modulation: a randomized, double-blind, placebo-controlled, parallel-group, comparative study. Front Immunol. 2024 Jun 17;15:1389920. doi: 10.3389/fimmu.2024.1389920. PMID: 38957464; PMCID: PMC11218553.