Probiotyk chroniący żołądek

Suplementacja probiotyku Bifidobacterium breve Bif195 ogranicza indukowane kwasem acetylosalicylowym (aspiryną) uszkodzenia błony śluzowej żołądka i może być stosowana w celach ochronnych u osób przewlekle przyjmujących ten lek. 

Do takich osób zazwyczaj zaliczają się pacjenci z grupy ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Aspirynę stosuje się u części z nich z uwagi na działanie przeciwzakrzepowe, dzięki któremu zapewnia się częściową ochronę przed niepożądanym wykrzepianiem krwi, np. w razie  pęknięcia blaszki miażdżycowej (w zależności od ryzyka stosuje się leki o różnej sile działania, aspiryna należy do najsłabszych – dlatego decyzja o rodzaju stosowanego leku wymaga indywidualnej oceny lekarskiej). 

Jednym z problemów, z jakimi mierzą się pacjenci stosujący przewlekle aspirynę (i inne leki z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych, NLPZ), jest wywoływane nimi uszkodzenie błony śluzowej żołądka. Leki te hamują aktywność prostaglandyn, które pełnią różnorakie role: co prawda uczestniczą w rozwoju stanu zapalnego, ale także regulują wydzielanie ochronnego śluzu i przepływ krwi w błonie śluzowej żołądka i dwunastnicy. Zaburzenie tego ostatniego procesu może prowadzić do uszkodzeń błony śluzowej w wyniku działania soku żołądkowego.  

Autorzy omawianego badania, duńscy naukowcy postanowili sprawdzić, czy suplementacja Bifidobacterium breve Bif195 (DSM 33360) pomoże ograniczyć to ryzyko. W tym celu zaproszono dwudziestu pięciu zdrowych, młodych ochotników, którzy otrzymywali dwukrotnie przez 4 tygodnie aspirynę w stosunkowo dużej dawce (300 mg dziennie) i badany szczep bakterii (100 mld CFU) albo placebo. Stan błony śluzowej żołądka oceniano czterokrotnie w gastroduodenoskopii. Głównym ocenianym parametrem była zmiana w skali Lanza – w zakresie od 0 (normalna błona śluzowa) do 4 (>10 owrzodzeń lub wrzodów).

Wszyscy uczestnicy ukończyli badanie. U wszystkich w czasie przyjmowania placebo zaobserwowano wzrosty punktacji w skali Lanza (co świadczy o ujawnianiu się niekorzystnego działania aspiryny na błonę śluzową). Jednak suplementacja Bifidobacterium breve Bif195 wiązała się z dużą redukcją tego zjawiska w obrębie żołądka (ale nie dwunastnicy). 

Sugeruje to, że probiotykoterapia może zabezpieczać częściowo przed szkodliwym działaniem aspiryny na przewód pokarmowy. Można ją rozważyć u osób wymagających przewlekłego jej przyjmowania. W dalszych badaniach warto będzie ustalić, które jeszcze probiotyki mają podobne działanie i czy ochrona ta dotyczy również innych leków z grupy NLPZ.  

Na podstawie

Løn N, Engel S, Damholt A, Mortensen B, Haaber AB, Wellejus A, Knop FK. Bifidobacterium breve Bif195 ameliorates aspirin-induced gastric mucosal damage: A randomised, double blind, placebo-controlled crossover trial. Aliment Pharmacol Ther. 2024 Feb;59(3):341-349. doi: 10.1111/apt.17817. Epub 2023 Nov 30. PMID: 38036761.