Cynk, nadwaga, pamięć, koncentracja

Badanie kliniczne przeprowadzone w Brazylii sugeruje, że suplementacja cynku może być wykorzystana jako wsparcie poprawiające funkcje poznawcze u osób z nadmierną masą ciała. 

W badaniu uczestniczyły 42 kobiety w wieku 40-60 lat. Połowa otrzymywała przez 12 tygodni suplementację cynku w dawce 30 mg dziennie, połowa placebo. Funkcje poznawcze oceniano na podstawie wyników badania MMSE (mini-mental state examination), testu fluencji werbalnej, testu rysowania tarczy zegara oraz testu Stroopa. Dodatkowo przeprowadzono ocenę nasilenia lęku i ocenę nastroju za pomocą dwóch skal Becka. 

W grupie otrzymującej cynk potwierdzono wzrost stężenia cynku w ślinie (co świadczy o skutecznym dostarczaniu tego minerału z suplementem). Między obiema grupami nie stwierdzono różnic w zakresie objawów lęku czy zaburzeń nastroju, wykazano natomiast lepsze wyniki testów oceniających funkcje poznawcze (MMSE i testu Stroopa). Ten pierwszy jest stosowany przez lekarzy do szybkiej oceny zaburzeń poznawczych, ten drugi mierzy zdolność do skupiania uwagi i jej utrzymywania (najpopularniejszy wariant polega na podawaniu koloru czcionki, którą napisane są wyświetlane uczestnikowi nazwy kolorów, zamiast tychże nazw).  

Badania sugerują, że istnieje związek między otyłością a różnymi aspektami funkcji poznawczych. Nadmierna masa ciała może się wiązać z osłabieniem zdolności koncentracji, problemami z pamięcią, zdolnością planowania, rozwiązywania problemów, szybkością przetwarzania informacji i in. Osoby otyłe często mają obniżone stężenia cynku we krwi, a suplementacja cynku może wspierać chudnięcie (możliwe, że w wyniku działania antyoksydacyjnego i przeciwzapalnego, ewentualnie poprzez wpływ cynku na syntezę hormonów płciowych, które również uczestniczą w regulacji metabolizmu). Niedobory cynku wiąże się z zaburzeniami neurotransmisji, utrudnieniem neurogenezy i rozwojem chorób zwyrodnieniowych układu nerwowego (np. z chorobą Alzheimera), minerał ten ma więc duże znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania mózgu.

Podejrzewa się, że przyczyną zaburzeń funkcji poznawczych towarzyszących otyłości jest przewlekły, systemowy stan zapalny, przenoszący się na układ nerwowy. Suplementacja cynku, zwłaszcza łączona ze zmianą diety i aktywnością ruchową, może nie tylko poprawiać metabolizm, ale także przeciwdziałać pogarszaniu się funkcji poznawczych u osób z nadmierną masą ciała. Hipoteza ta wymaga weryfikacji w kolejnych, większych badaniach. 

Na podstawie

de Vargas LDS, Jantsch J, Fontoura JR, Dorneles GP, Peres A, Guedes RP. Effects of Zinc Supplementation on Inflammatory and Cognitive Parameters in Middle-Aged Women with Overweight or Obesity. Nutrients. 2023 Oct 17;15(20):4396. doi: 10.3390/nu15204396. PMID: 37892471; PMCID: PMC10609714.