Nutraceutyki dla zmęczonych oczu

Japońscy naukowcy stwierdzili, że suplementacja karotenoidów wspomaga pracę oczu w grupie osób mających długi kontakt z ekranami urządzeń elektronicznych. 

Problem dotyczy nie tylko osób pracujących zdalnie czy spędzających długie godziny przed ekranem komputera, ale też młodzieży wpatrującej się w telefony komórkowe lub poświęcającej sporą część wolnego czasu na gry komputerowe. Opisano już zjawisko zmęczenia oczu w tym nienaturalnym środowisku: częste skupianie wzroku na bliskiej odległości oraz wykonywanie powtarzalnych ruchów gałek ocznych, co jest charakterystyczne dla urządzeń elektronicznych, może powodować zwiększone napięcie mięśni oczu, dyskomfort, a nawet pogarszać ostrość widzenia (z powodu ciągłej akomodacji do bliży zamiast dynamicznych zmian związanych z przenoszeniem wzroku na przedmioty bliższe i dalsze). 

Do mierzalnych skutków takiego zjawiska należy osłabienie koordynacji oko-ręka oraz upośledzenie zdolności do wodzenia wzrokiem za poruszającymi się przedmiotami. W obu przypadkach rzutuje to na funkcjonowanie w codziennym życiu (może np. utrudniać czytanie ze zrozumieniem, przyczyniać się do poczucia przewlekłego zmęczenia, upośledzać zdolność do skupiania się na czynnościach wymagających kontroli wzrokowej, np. pisania na klawiaturze, prowadzenia auta czy przenoszenia przedmiotów). Co więcej, z czego wiele osób nie zdaje sobie sprawy, spędzanie zbyt długiego czasu przed ekranem może przyczyniać się do zwiększonego napięcia mięśni szyi i kręgosłupa. 

W badaniu sprawdzano, czy suplementacja trzech karotenoidów: astaksantyny (6 mg), luteiny (10 mg) i zeaksantyny (2 mg) może w tej sytuacji wspomóc pracę gałek ocznych. Do udziału zaproszono zdrowe osoby regularnie spędzające czas przed ekranami urządzeń elektronicznych. Przez 8 tygodni podawano im suplement zawierający w/w karotenoidy lub placebo.

Autorzy potwierdzili, że w grupie suplementowanej wzrosła gęstość barwników w plamce żółtej (co potwierdza, że badani przyjmowali aktywne nutraceutyki). W grupie tej odnotowano poprawę koordynacji oko-ręka, choć nie stwierdzono lepszej zdolności śledzenia wzrokiem ruchomych obiektów ani wpływu na jakość życia. Zdaniem autorów karotenoidy mogą usprawniać pracę narządu wzroku na drodze więcej niż jednego mechanizmu: poprawiać przepływ krwi, rozluźniać mięśnie gałki ocznej, usprawniać akomodację i przetwarzanie bodźców wzrokowych (np. poprawiać widzenie kontrastowe). Tworzy to potencjał do dalszych badań, w których dokładniej wyjaśnione zostaną zarówno mechanizmy działania karotenoidów na ruchy gałek ocznych, jak i możliwa synergia suplementacji z dietą i potencjał uzyskania za ich pomocą efektów klinicznych.

Na podstawie

Yoshida K, Sakai O, Honda T, Kikuya T, Takeda R, Sawabe A, Inaba M, Koike C. Effects of Astaxanthin, Lutein, and Zeaxanthin on Eye-Hand Coordination and Smooth-Pursuit Eye Movement after Visual Display Terminal Operation in Healthy Subjects: A Randomized, Double-Blind Placebo-Controlled Intergroup Trial. Nutrients. 2023 Mar 17;15(6):1459. doi: 10.3390/nu15061459. PMID: 36986186; PMCID: PMC10054128.