Chlorofil, powszechnie występujący związek o stosunkowo skomplikowanej budowie, nadający zieloną barwę roślinom, jest pod nieco zmienioną postacią (chlorofiliny) jednym z najpopularniejszych nutraceutyków. Mimo że wykorzystywany był w medycynie od blisko 100 lat, wciąż niewiele wiadomo na temat jego losów w organizmie. Lukę tę postanowili zapełnić naukowcy z The Ohio State University (USA).
W niedawnej pracy przeglądowej autorzy zgromadzili dostępne dane nt. budowy, farmakokinetyki i farmakodynamiki chlorofilu. Są to wiadomości opisujące losy chlorofilu po spożyciu, stosunkowo skąpe, zwłaszcza w porównaniu z lekami wprowadzanymi na rynek przez firmy farmaceutyczne, w przypadku których prowadzi się znacznie dokładniejsze badania, jak dana substancja zachowuje się po wprowadzeniu do organizmu. Z niezależnych badań wyłania się jednak pewien obraz, przytoczmy więc najważniejszy informacje:
- wchłanianiu podlega niewielki odsetek podanej doustnie dawki chlorofilu (mniej niż 5%);
- reszta podlega reakcjom z sokiem żołądkowym, jest trawiona przez enzymy pokarmowe lub jest metabolizowana przez bakterie jelitowe do związków pochodnych;
- niewielka część podchodnych chlorofilu ulega wchłanianiu do krwi, ale większość jest wydalana z kałem;
- mimo słabej biodostępności chlorofil lub jego metabolity (feoforbid, feofityna) są wykrywalne we krwi do 3 godz. po spożyciu; gromadzone i metabolizowane są w wątrobie;
- wydaje się, że rozpuszczalne w wodzie pochodne chlorofilu o większej stabilności, jak chlorofilina miedziowa, są wchłaniane w większym stopniu i mniej podatne na rozkład trawienny w przewodzie pokarmowym;
- duża zawartość chlorofilu i pochodnych w treści pokarmowej może mieć swoje zalety: wykazano, że wiąże dioksyny i zwiększa ich wydalanie z kałem, utrudniając wchłanianie tych rakotwórczych związków;
- podobne zjawisko dotyczy wiązania przez chlorofil związków aromatycznych czy aflatoksyny B1, które również wykazują potencjał kancerogenny (i mimo że znakomitą większość badań oceniających farmakokinetykę i farmakodynamikę chlorofilu przeprowadzono na zwierzętach lub hodowlach komórkowych, to działanie zostało udowodnione w badaniu z udziałem ludzi, gdzie po suplementacji chlorofiliny sodowo-miedziowej zaobserwowano redukcję markerów uszkodzeń DNA wiązanych z rakotwórczym działaniem pleśni).
Autorzy skupili się, jak widać, na działaniu chlorofilu i chlorofilin w przewodzie pokarmowym i przyszłość tych zwiazków wiążą z ochroną przed toksynami w żywności, choć wskazują również na możliwość tworzenia pochodnych o lepszej biodostępności, które będą mogły wywierać inne efekty biologiczne.
Na podstawie
Zhong S, Bird A, Kopec RE. The Metabolism and Potential Bioactivity of Chlorophyll and Metallo-chlorophyll Derivatives in the Gastrointestinal Tract. Mol Nutr Food Res. 2021 Apr;65(7):e2000761. doi: 10.1002/mnfr.202000761. Epub 2021 Mar 1. PMID: 33548074.