Odpowiednie zaopatrzenie w kwasy omega-3 w okresie ciąży może wiązać się z lepszym rozwojem mózgu dziecka – sugeruje badanie przeprowadzone w Holandii. 

Analizą objęto przeszło 1500 par matka-dziecko; u matek w okresie ciąży oceniano stężenia wielonienasyconych kwasów tłuszczowych we krwi, natomiast u dzieci oceniano morfologię mózgu w wieku 9-11 lat w badaniu metodą rezonansu magnetycznego. 

Analiza statystyczna wskazała, że istnieje pewien optymalny poziom zaopatrzenia w kwasy omega-3 w okresie ciąży, przy którym objętość istoty szarej (kory mózgowej, tj. ciał komórek nerwowych) i istoty białej (skupiska wypustek neuronalnych) są po latach u dziecka największe. Poziom ten wynosił ok. 7,5%wag. kwasów tłuszczowych o długości 14-22 atomów węgla. Co ważne nie stwierdzono, by podobne korelacje wykazywały kwasy tłuszczowe z rodziny omega-6, natomiast kwas linolenowy korelował odwrotnie z masą istoty białej (co z grubsza oznacza, że im było go więcej w okresie ciąży, tym mniej wypustek miały neurony w mózgu dziecka). 

Autorzy tłumaczą te obserwacje tym, że w okresie intensywnego rozwoju mózgu, w ostatniej fazie ciąży, kwasy omega-3 służą jako budulec dla komórek nerwowych. Ich niedobór u matki wiąże się więc bezpośrednio z mniejszą zdolnością do tworzenia nowych neuronów i ich wypustek. Są też prawdopodobnie dodatkowe, bardziej skomplikowane mechanizmy, w których kwasy omega-3 wpływają na rozwój mózgu w dłuższej perspektywie. 

Odwrócona krzywa „U” obserwowana w tym badaniu zdaniem autorów nie musi świadczyć o tym, że kwasy omega-3 w nadmiarze hamują rozwój mózgu dziecka, przychylają się bardziej do tłumaczenia, że przekroczenie 8%wag. nie przyczynia się do jeszcze większych korzyści – niekorzystny jest natomiast ich niedobór.  

Kolejne badania powinno skoncentrować się na dalszych związkach kwasów omega-3 z rozwojem dzieci. Autorzy wskazują, że objętość kory mózgowej i istoty białej przekłada się na wyniki szkolne, czyli zdolności dziecka i rezultaty edukacji. A któż nie chciałby, by jego dziecko dobrze się uczyło? Jak widać, wpływa na to najwyraźniej nie tylko czas i wysiłek poświęcany na naukę w szkole, ale i dieta matki w okresie ciąży…

Na podstawie

Zou R, El Marroun H, Voortman T, Hillegers M, White T, Tiemeier H. Maternal polyunsaturated fatty acids during pregnancy and offspring brain development in childhood. Am J Clin Nutr. 2021 Mar 19:nqab049. doi: 10.1093/ajcn/nqab049. Epub ahead of print. PMID: 33742211.