W czasopiśmie poświęconym neurofarmakologii naukowcy zajmujący się chorobami układu nerwowego przedstawili rezultaty badania klinicznego, w którym jako dodatek do klasycznego leczenia schizofrenii wykorzystano resweratrol, słynny roślinny polifenol.

Celem badania było sprawdzenie, czy resweratrol poprawi redukcję objawów negatywnych schizofrenii. Choroba ta bowiem zmienia umysł ludzki dwutorowo: pojawiają się zjawiska, ktorych być nie powinno – objawy pozytywne (np. halucynacje, typowe to słyszenie głosów, mimo że nie ma w pobliżu żadnych osób, od których mogłyby pochodzić, co więcej, często te głosy są „złe”), ale ponadto zanikają cechy umysłowości, które są ważne w komunikacji ze światem zewnętrznym, np. afekt (zdolność do uzewnętrzniania emocji), spójność myślenia, zdolność do kojarzenia faktów i związków przyczynowo-skutkowych, motywacja i zdolność do inicjacji różnych działań. Tę ostatnią grupę nazywa się objawami negatywnymi schizofrenii. Upośledzają one zdolność do życia w społeczeństwie i gorzej reagują na terapię niż objawy pozytywne. Tymczasem resweratrol wśród licznych działań ma wpływ przeciwzapalny i neuroprotekcyjny, co postanowili wykorzystać autorzy omawianego badania. 

Badanie miało charakter podwójnie zaślepiony, randomizowany, z kontrolą placebo. Uczestnikami byli chorzy na schizofrenię, którzy otrzymywali lek z grupy neuroleptyków (risperidon) i którym podawano dodatkowo codziennie 200 mg resweratrolu albo placebo przez 8 tygodni. 

Badanie ukończyło 52 chorych, po połowie w każdej z grup. Objawy pozytywne w obu grupach zmieniały się na przestrzeni 8 tygodni w podobny sposób, jednak pacjenci otrzymujący resweratrol odnieśli większą poprawę w zakresie objawów negatywnych i ogólnej oceny psychopatologicznej. 

Resweratrol przenika przez barierę krew-mózg i w tkance nerwowej może działać na co najmniej dwa sposoby:

  • wygaszać tlące się niewielkie reakcje zapalne, które mogą towarzyszyć różnym chorobom układu nerwowego, także schizofrenii;
  • wpływać na losy komórek nerwowych, np. dzięki aktywacji komórek gleju i stymulacji ich do wydzielania czynników kontrolujących regenerację uszkodzonych neuronów – w schizofrenii może działać wsparcie odnowy neuronów dopaminergicznych (o ile taka regeneracja faktycznie zachodzi w ośrodkowym układzie nerwowym).

Oba te mechanizmy (niekoniecznie przecież jedyne!) mogą wpływać na przebieg kliniczny chorób psychicznych. Zdaniem autorów konieczne są dalsze badania, które wyjaśnią mechanizmy działania resweratrolu, natomiast wierzą, że dodanie tego polifenolu do standardowego leczenia może przyczynić się do łagodzenia objawów negatywnych schizofrenii.

Na podstawie

Samaei A, Moradi K, Bagheri S, Ashraf-Ganjouei A, Alikhani R, Mousavi SB, Rezaei F, Akhondzadeh S. Resveratrol Adjunct Therapy for Negative Symptoms in Patients With Stable Schizophrenia: A Double-Blind, Randomized Placebo-Controlled Trial. Int J Neuropsychopharmacol. 2020 Dec 29;23(12):775-782. doi: 10.1093/ijnp/pyaa006. PMID: 33372679; PMCID: PMC7770519.