Międzynarodowa grupa naukowców (z Francji, Polski i Rosji) powróciła do konceptu z końca XX w., który mówił o wzajemnym wpływie magnezu na stres i stresu na gospodarkę magnezową. Te obustronnie niekorzystne interakcje doprowadzają ostatecznie do mechanizmu błędnego koła, w którym jedno zjawisko napędza drugie. 

Pierwszy aspekt, na który zwracają uwagę autorzy, to że oba stany: niedobór magnezu (na który notabene cierpi całkiem spora część zachodnich społeczeństw) i przewlekły stres objawiają się dość podobnie: i tu, i tu możemy mieć do czynienia z przemęczeniem i brakiem energii życiowej, drażliwością, bólami głowy czy „sensacjami pokarmowymi”. 

Przyczyny niedoboru magnezu w dzisiejszych czasach są złożone: niedobór w diecie, nadmiar spożywanego alkoholu, nadmiar wapnia (tak! wapń z magnezem powinny być dostarczane w określonych proporcjach!), leki (np. moczopędne), choroby przewlekłe wiążące się z zaburzeniem wchłaniania, wydalania lub magazynowania magnezu (cukrzyca i zespół metaboliczny, choroby nerek, osteoporoza, choroby jelit), nawet sam proces starzenia albo intensywne uprawianie sportu wiążą się ze zmianami gospodarki magnezowej. Przewlekły stres również należy do tych czynników. 

Tymczasem niedobór magnezu jest wiązany z licznymi chorobami somatycznymi: pojawia się w cukrzycy, chorobach nerek, a także chorobach psychicznych (depresja, zaburzenia lękowe, choroba afektywna dwubiegunowa, ADHD). Już samo porównanie czynników powodujących niedobór magnezu i jego skutków zdrowotnych każe podejrzewać, że może tu istnieć mechanizm błędnego koła. 

W stresie organizm uruchamia liczne mechanizmy obronne, zarówno hormonalne i nerwowe, które mają nas bronić przed jego skutkami. I bronią, dopóki nie wyczerpią się rezerwy – gdy to nastąpi, mogą pojawić się choroby będące wynikiem stresu. Magnez uczestniczy w obronie przed stresem na wielu poziomach, zarówno hormonalnych, jak i na poziomie neurotransmiterów. Wyczerpanie stresem może powodować ubożenie zasobów magnezu, co wykazano w wielu badaniach przytaczanych przez autorów (jedno z ciekawszych pokazało, że deprywacja snu wiąże się ze zmniejszeniem ilości magnezu w krwinkach czerwonych). 

Jeśli więc chcemy przeciwdziałać stresowi, poprawić sen, nastrój, zmniejszyć ryzyko chorób powodowanych nadmiernym stresem, niezdrowym stylem życia i ogólnym przepracowaniem, magnez jest ważnym (choć niejedynym!) elementem diety, o który należy zadbać. Badania kliniczne wskazują, że suplementacja tego minerału pomaga zmniejszyć stres i jego oznaki, jak zmęczenie i drażliwość, nawet u ogólnie zdrowych osób. Zadbanie o optymalne zaopatrzenie w magnez to sposób, aby spróbować przerwać to błędne koło.

Na podstawie

Pickering G, Mazur A, Trousselard M, Bienkowski P, Yaltsewa N, Amessou M, Noah L, Pouteau E. Magnesium Status and Stress: The Vicious Circle Concept Revisited. Nutrients. 2020 Nov 28;12(12):3672. doi: 10.3390/nu12123672. PMID: 33260549; PMCID: PMC7761127.