Jedno z najważniejszych na świecie czasopism diabetologicznych, Diabetes Care opublikowało wyniki metanalizy wskazującej na znaczenie suplementacji witaminy D w zapobieganiu rozwojowi cukrzycy typu 2. 

Podejrzenia o wpływie witaminy D na gospodarkę węglowodanową wysnuwano już od jakiegoś czasu, wskazywały na to wyniki badań obserwacyjnych. Zawsze jednak trzeba zweryfikować takie podejrzenia w osobnych badaniach interwencyjnych, tzn. porównujących skutki suplementacji danej substancji z placebo lub inną substancją. 

Takie badania w przypadku witaminy D przeprowadzono, jednak dawały niespójne wyniki. Metaanaliza przeprowadzona przez zespół naukowców z Chin i USA pozwala wysnuć całościowe wnioski. 

Uwzględniono w niej 8 badań klinicznych z łącznym udziałem blisko 5000 chorych. Mieli oni stan przedcukrzycowy, część otrzymywała witaminę D w suplementacji, dostępne były też dane, u ilu z nich rozwinęła się cukrzyca. Stan przedcukrzycowy to sytuacja, w której mamy nieprawidłowe parametry gospodarki węglowodanowej, ale nie na tyle złe, żeby móc rozpoznać cukrzycę. Można go traktować jak sygnał ostrzegawczy – u części osób po jakimś czasie zaburzenia narosną i rozwinie cię cukrzyca typu 2. 

Analiza wskazała, że suplementacja witaminy D istotnie, o ok. 11 proc. zmniejszyła ryzyko pojawienia się cukrzycy, ale tylko u osób, które nie były otyłe. To jednak nie wszystko. U przeszło jednej piątej osób ze stanem przedcukrzycowym suplementacja witaminy D wiązała się z powrotem stężenia glukozy do wartości prawidłowych, czyli jak się wydaje, odwróceniem zaburzeń metabolizmu glukozy (w grupie kontrolnej też obserwowano takie zjawisko, ale tylko u ok. 1/7). 

Witamina D ma swój udział w wydzielaniu insuliny, wpływa też na wrażliwość tkanek na insulinę (tzn. moduluje to, jak dużo glukozy pobierają z krwi pod wpływem tego hormonu). U osób otyłych witamina D ulega zmagazynowaniu w tkance tłuszczowej i pozostaje nieaktywna, zmienia się też metabolizm witaminy D (m.in. trudniej o jej aktywację). To dlatego nadmierna wymaga podawania większych dawek witaminy D (aktualnie mówi się o dwukrotnym zwiększeniu dawki w stosunku do oficjalnie zalecanej). 

Z uwagi na specyficzną konstrukcję tej pracy konieczne są dalsze badania do potwierdzenia opisanych obserwacji, jak również do precyzyjniejszego wyjaśnienia, czemu osoby otyłe nie odnoszą podobnych korzyści. Na pewno jest to kolejny argument za schudnięciem – choćby aby dać witaminie D szanśe na zadziałanie 

Na podstawie

Zhang Y, Tan H, Tang J, Li J, Chong W, Hai Y, Feng Y, Lunsford LD, Xu P, Jia D, Fang F. Effects of Vitamin D Supplementation on Prevention of Type 2 Diabetes in Patients With Prediabetes: A Systematic Review and Meta-analysis. Diabetes Care. 2020 Jul;43(7):1650-1658. doi: 10.2337/dc19-1708. PMID: 33534730.