Cytryniec chiński (Schisandra chinensis) w tradycyjnej medycynie chińskiej stosowany jest m.in. do wspierania płuc, nerek, ukojenia umysłu i serca, poprawy wydzielania płynów oraz w celu likwidowania dysharmonii pracy serca i nerek. Taką dysharmonię widzieli chińscy mędrcy w cukrzycy – nie bez podstawy!
Dzięki niedawno opublikowanemu artykułowi z czasopisma „Nutrients” możemy dowiedzieć się nieco o działaniach cytryńca chińskiego zidentyfikowanych metodami nauki zachodniej. A więc:
- cytryniec chiński ma właściwości przeciwbakteryjne – wykazano aktywność jego nasion wobec takich bakterii jak Escherichia coli, Bacillus cereus, Enterobacter aerogenes, Serratia marcescens, Staphylococcus aureus, Listeria monocytogenes, Bacillus subtilis, B. cereus, Salmonella enterica subsp. entericaserovar Typhimurium, Pseudomonas aeruginosa, Enterobacter aerogenes czy Micrococcus luteus (co może tłumaczyć jego skuteczność w zakażeniach układu moczowego) oraz patogenów wewnątrzkomórkowych Chlamydia pneumoniae oraz Chlamydia trachomatis (to z kolei może odpowiadać za korzyści obserwowane w leczeniu przewlekłego kaszlu); paradoksalnie jednak tradycyjna medycyna chińska nie zaleca stosowania cytryńca u osób z przewlekłym zakażeniem…
- badania przedkliniczne wskazują, że związki zawarte w cytryńcu chińskim, jak gomizyna A i schisandryna B, mają właściwości cytotoksyczne i genotoksyczne, co można próbować wykorzystywać w leczeniu nowotworów; właściwości te implikują też jednak konieczność dbania o nieprzekraczanie dozwolonych dawek!
- badania naukowe potwierdzają korzystny wpływ cytryńca chińskiego na metabolizm cukrów i tłuszczy, zwłaszcza działanie ochronne na wątrobę i naczynia u chorych na cukrzycę (warto zauważyć, że jest to mechanizm spójny z tym, co o cytryńcu mówi tradycyjna medycyna chińska); rodzi to zainteresowanie wykorzystaniem tej rośliny w odchudzaniu, leczeniu cukrzycy i stłuszczenia wątroby;
- cytryniec chiński ma też właściwości chroniące komórki przed stresem oksydacyjnym i dysfunkcją mitochondriów, co implikuje możliwość wykorzystania go w medycynie anti-aging oraz być może nawet leczeniu pewnych chorób, zwłaszcza zapalnych; o takich własnościach cytryńca chińskiego świadczą wyniki badań przedklinicznych wykazujących jego korzystny wpływ na starzenie się skóry pod wpływem promieni UV, degradację chrząstki stawowej, zapobieganie utracie mięśni po odnerwieniu, a nawet na markery uszkodzeń tkankowych związane ze złą dietą!
Wszystko to wskazuje na ogromny potencjał cytryńca chińskiego, którym może zainteresować się przemysł farmaceutyczny. Większość badań naukowych ma w tym przypadku status przedklinicznych, co oznacza, że ich wyników nie potwierdzono u ludzi. Problemem są oczywiście kwestie finansowania oraz standaryzacji preparatów ziołowych – nigdy nie wiadomo, czy aktualna partia cytryńca będzie równie bogata w poszczególne związki biologicznie czynne, jak poprzednia… wielce więc prawdopodobne, że pozostanie on domeną zielarzy (ale i specjalistów medycyny chińskiej).
Na podstawie
Nutrients. 2019 Feb 4;11(2). Potential of Schisandra chinensis (Turcz.) Baill. in Human Health and Nutrition: A Review of Current Knowledge and Therapeutic Perspectives. Nowak A, Zakłos-Szyda M, Błasiak J, Nowak A, Zhang Z, Zhang B.