Mangostan i nastrój

Naukowcy z Australii wskazują na możliwą skuteczność ekstraktu z owocni mangostanu w uzupełnianiu standardowego leczenia depresji w przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej.

Pacjenci ci często doświadczają utrzymujących się objawów resztkowych, utrudniających codzienne funkcjonowanie i pogarszających jakość życia. Poszukuje się więc metod terapii uzupełniających, ukierunkowanych na nowe szlaki metaboliczne, które złagodziłyby opisywany stan i poprawiały wyniki kliniczne. Mangostan wykazuje właściwości serotoninergiczne (składniki aktywne mogą wpływać na przekaźnictwo serotoninowe), przeciwutleniające, przeciwzapalne i neurogenne (stymulacja BDNF – czynnika wzrostu nerwów), które mogą ingerować w patomechanizm zaburzeń nastroju w chorobie afektywnej dwubiegunowej.

Autorzy przeprowadzili wieloośrodkowe badanie kliniczne (z randomizacją, podwójnym zaślepieniem i kontrolą placebo), w ramach którego  standardowe leczenie depresji w opisanym kontekście klinicznym uzupełniano o ekstrakt z owocni mangostanu. Uczestnikami byli dorośli z chorobą afektywną dwubiegunową typu I lub II i umiarkowanymi lub ciężkimi objawami depresyjnymi.  Typ I choroby oznacza obecność co najmniej jednego epizodu manii, w typie II zaburzenie to przyjmuje niewielkie nasilenie (hipomania); w obu typach pojawiają się za to nawracające, ciężkie epizody depresyjne.  

W ramach badania 70 osób przydzielono do grupy otrzymującej mangostan, a 82 do grupy placebo. Leczenie ukończyło 50 osób z pierwszej grupy i 64 osoby z drugiej grupy i tych chorych uwzględniono w analizie.

Autorzy sądzili, że już po 24 tygodniach mangostan zredukuje objawy depresyjne. Ogólna ocena zmian w zakresie objawów depresyjnych nie różniła się istotnie między grupami; zaobserwowano jednak istotnie większą poprawę (w porównaniu z grupą kontrolną) w grupie otrzymującej mangostan po 24 tygodniach, w porównaniu z wartościami wyjściowymi, jeśli chodzi o objawy zaburzeń nastroju, kliniczną ocenę nasilenia choroby afektywnej dwubiegunowej oraz funkcjonowanie społeczne Różnice te zanikały w 28. tygodniu, czyli miesiąc po zakończeniu interwencji. 

Terapia uzupełniająca z wykorzystaniem ekstraktu z owocni mangostanu wykazała zatem pewną, ograniczoną skuteczność w łagodzeniu zaburzeń nastroju i funkcjonowania społecznego w chorobie afektywnej dwubiegunowej.  Warto zwrócić uwagę na ten ostatni aspekt – jest istotny, bo nawet w okresach remisji pacjenci zmagają się z pewnymi trudnościami w tym obszarze.

Na podstawie

Dean OM, Cotton SM, Ashton MM, Turner A, Saunders L, Ng CH, Hopwood M, Dodd S, Khoo JP, Walker AJ, Chatterton ML, Kavanagh BE, Nadjidai SE, Lo Monaco SL, Harvey BH, Malhi GS, Brown E, Skvarc DR, Diao D, Jacka FN, Sarris J, Dowling NL, Berk M. The efficacy of adjunctive Garcinia mangostana Linn. (mangosteen) pericarp extract for bipolar depression: 24-week randomised controlled trial. Br J Psychiatry. 2025 Jul 10:1-10. doi: 10.1192/bjp.2025.108. Epub ahead of print. PMID: 40637133.