Omega-3: dużo i długo

Kwasy omega-3 mogą być skuteczne jako uzupełnienie leczenia niewydolności serca, jednak muszą być stosowane odpowiednio długo i w odpowiednio dużych dawkach. Takie wnioski przyniosła metaanaliza sieciowa mająca ocenić skuteczność różnych schematów suplementacji kwasów omega-3 w niewydolności serca.

Autorzy (z ośrodków medycznych na Tajwanie) przeprowadzili w tym celu systematyczny przegląd randomizowanych kontrolowanych badań klinicznych, w ramach których stosowano suplementację kwasów omega-3 w niewydolności serca. Głównym ocenianym parametrem była zmiana czynności serca, szczególnie zaś wpływ suplementacji na frakcję wyrzutową lewej komory. Oceniano też pośrednio akceptację terapii (w oparciu o odsetek pacjentów opuszczających badanie przed jego zakończeniem) oraz śmiertelność, niezależnie od przyczyny.

Do metaanalizy sieciowej włączono 14 badań z łącznym udziałem 9075 osób (średni wiek 66 lat; blisko 1/4 stanowiły kobiety). Analiza wykazała, że suplementacja kwasów omega-3 w dużych dawkach (2-4 g dzienne) przez co najmniej rok istotnie poprawiała (w porównaniu z grupami kontrolnymi) frakcję wyrzutową lewej komory serca i szczytowy pobór tlenu (jest to maksymalna ilość tlenu, jaką organizm może zużyć podczas intensywnego wysiłku. Zwiększenie wartości tego parametru świadczy o poprawie wydolności układu krążeniowo-oddechowego). Mniejsze dawki i krótsze okresy leczenia nie przynosiły takich samych korzyści.

Między grupami przyjmującymi kwasy omega-3 a grupami kontrolnymi nie stwierdzono istotnych różnic we wskaźniku rezygnacji z badania ani śmiertelności. Autorzy uznają, że długoterminowa, wysokodawkowa suplementacja kwasów omega-3, szczególnie z przewagą kwasu dokozaheksaenowego (DHA) lub eikozapentaenowego (EPA) poprawia funkcję serca u pacjentów z niewydolnością serca, nie zwiększając ryzyka działań niepożądanych.

Kwasy omega-3 mogą usprawniać czynność serca na drodze wielu mechanizmów, w tym dzięki działaniu przeciwzapalnemu, antyarytmicznemu (stabilizacja błon komórkowych kardiomiocytów), poprawie funkcji śródbłonka, poprawie funkcji mitochondriów (a z tym i metabolizmu komórek) i in.

Na podstawie
Tseng PT, Zeng BY, Hsu CW, Liang CS, Stubbs B, Chen YW, Chen TY, Lei WT, Chen JJ, Shiue YL, Su KP. The Optimal Dosage and Duration of ω-3 PUFA Supplementation in Heart Failure Management: Evidence from a Network Meta-Analysis. Adv Nutr. 2025 Feb;16(2):100366. doi: 10.1016/j.advnut.2025.100366. Epub 2025 Jan 11. PMID: 39805484; PMCID: PMC11836506.