Bakterioterapia stresu

Japońscy naukowcy sprawdzili, jak suplementacja probiotyku Bifidobacterium breve M-16V wpłynie na psychikę oraz wybrane parametry fizjologiczne.  Wyniki ich pracy są kolejnymi, które obrazują działanie osi jelita-mózg. 

Oś jelita-mózg oznacza funkcjonalne połączenie obu narządów, a bardziej konkretnie: wzajemny przepływ informacji i wpływanie jednego narządu na pracę drugiego. I o ile nietrudno sobie wyobrazić, że mózg, zawiadujący funkcjami rozlicznych organów, będzie regulował czynność jelit, o tyle jeszcze niedawno trudno było przyznać, że układ pokarmowy może na wiele sposobów zmieniać funkcjonowanie mózgu. Jeszcze większym zaskoczeniem było odkrycie, że w układzie pokarmowym ważną rolę w tej komunikacji pełnią bakterie jelitowe. Odkrycia te zainicjowały liczne badania, w których za pomocą suplementacji probiotyków naukowcy usiłują poprawiać różnorakie funkcje układu nerwowego: od wsparcia nastroju, przez redukcję stresu, aż po leczenie ciężkich chorób. 

Autorzy omawianej pracy wykorzystali do oceny skutków suplementacji technikę spektroskopii  bliskiej podczerwieni (NIRS). Może być ona używana do monitorowania aktywności metabolicznej w tkankach, w tym w mózgu. Nie dostarcza co prawda danych o nastroju bezpośrednio, ale może dostarczać informacji o procesach metabolicznych, które mogą być związane z różnymi stanami emocjonalnymi.

W ramach randomizowanego badania z podwójnie ślepą próbą i kontrolą placebo uczestnicy otrzymywali probiotyk Bifidobacterium breve M-16 V w dawce 20 mld CFU dziennie przez 6 tygodni. Parametry stanu metabolicznego oceniano za pomocą NIRS przed badaniem i po jego zakończeniu, w spoczynku i w warunkach presji psychicznej (stresu związanego z obliczeniami arytmetycznymi).

Okazało się, że przyjmowanie badanej bifidobakterii wiązało się z:

• zwolnieniem rytmu serca w sytuacji stresowej;
•  wzrostem stężenia kwasu pipekolowego w kale (wydzielana przez bakterie substancja działająca podobnie do neuroprzekaźnika „uspokajającego”, kwasu gamma-aminomasłowego);
• poprawą nastroju i snu u osób z wysokimi poziomami lęku. 

Badanie to wskazuje, że Bifidobacterium breve M-16V nie tylko moduluje czynność mózgu związaną z lękiem czy nastrojem, ale także wpływa (pośrednio lub bezpośrednio) na czynność autonomicznego układu nerwowego, o czym świadczy różnica w częstości rytmu serca. Działanie osi jelita-mózg jest wielopoziomowe i wpływ probiotykoterapii może się uwidaczniać na wielu polach, zwłaszcza jeśli będzie długotrwała. Czeka nas wiele lat badań, w których zapewne pojawiać się będą kolejne, również zaskakujące, odkrycia. 

Na podstawie

Mutoh N, Moriya M, Xu C, Kato K, Arai S, Iwabuchi N, Tanaka M, Jinghua Y, Itamura R, Sakatani K, Warisawa S. Bifidobacterium breve M-16V regulates the autonomic nervous system via the intestinal environment: A double-blind, placebo-controlled study. Behav Brain Res. 2024 Mar 5;460:114820. doi: 10.1016/j.bbr.2023.114820. Epub 2023 Dec 20. PMID: 38128887.