Nutraceutyki w schizofrenii: rekomendacje

Zespół specjalistów psychiatrii z trzech kontynentów opracował dokument mający służyć za wsparcie lekarzom prowadzącym leczenie schizofrenii. Dotyczy on wyboru optymalnych nutraceutyków integrowanych w terapię. 

Autorzy przeanalizowali 63 randomizowane badania kliniczne z łącznym udziałem 4200 pacjentów oraz 29 metaanaliz. Na tej podstawie opracowali następujące rekomendacje:

• tymczasowo silnie rekomendowane są dwie substancje uzupełniające leczenie neuroleptykami (lekami przeciwpsychotycznymi, stosowanymi standardowo w schizofrenii): 
  • N-acetylocysteina w dawce 1200-3600 mg dziennie przez co najmniej 12 tygodni (z intencją wpływu na negatywne objawy schizofrenii);
  • wielonienasycone kwasy tłuszczowe z rodziny omega-3 w dawce 3 g EPA (kwasu eikozapentaenowego) dziennie przez co najmniej 12 tygodni, z intencją poprawy różnorodnych objawów psychopatologicznych;
• słabsze rekomendacje (dotyczą raczej kierunków przyszłych badań niż praktyki klinicznej):
  •  sarkozyny w dawce 2 g dziennie i minocykliny w dawce 200-300 mg dziennie w celu poprawy objawów negatywnych w przewlekłej schizofrenii (ale nie wczesnych postaci)
  • N-acetylocysteiny w celu poprawy funkcji poznawczych i poprawy w zakresie objawów pozytywnych.

Są dane wskazujące, że u niektórych pacjentów skuteczne jest dodanie estrogenów i raloksyfenu, ale nieznany jest wciąż bilans korzyści do ryzyka, stąd konieczne są dalsze badania. 

Autorzy zalecają rozwagę przy stosowaniu powyższych rekomendacji z uwagi na niewielką liczbę przeanalizowanych badań i małe do umiarkowanych efekty stosowania nutraceutyków, a czasem nawet sprzeczne wyniki badań klinicznych. Radzą rozważać nutraceutyki u pacjentów, u których inne rodzaje terapii okazały się nieskuteczne (jako II linia terapii), i wstrzymywać je, jeśli nie będą skuteczne. Warto jednak zauważyć, że najlepsze wyniki obserwowano w badniach trwających odpowiednio długo (do 24 tygodni), a zarówno N-acetylocysteina, jak i kwasy omega-3 charakteryzuje doskonały wskaźnik stosunku korzyści do ryzyka. 

Na podstawie

Fond G, Mallet J, Urbach M, Benros ME, Berk M, Billeci M, Boyer L, Correll CU, Fornaro M, Kulkarni J, Leboyer M, Llorca PM, Misdrahi D, Rey R, Schürhoff F, Solmi M, Sommer IEC, Stahl SM, Pignon B, Berna F. Adjunctive agents to antipsychotics in schizophrenia: a systematic umbrella review and recommendations for amino acids, hormonal therapies and anti-inflammatory drugs. BMJ Ment Health. 2023 Oct;26(1):e300771. doi: 10.1136/bmjment-2023-300771. PMID: 37852631; PMCID: PMC10583081.