Lekarze o ratowaniu kolan

Włoskie Towarzystwo Ortopedii i Traumatologii (Società Italiana Ortopedia e Traumatologia) opublikowało rekomendacje postępowania zachowawczego w chorobie zwyrodnieniowej stawów kolanowych. 

W opracowywaniu wytycznych na podstawie najnowszych danych naukowych brali udział specjaliści ortopedii, jak również reumatologii. 

W pierwszej kolejności eksperci towarzystwa zalecają zmianę stylu życia. Największy nacisk kładą na normalizację masy ciała w połączeniu z aktywnością fizyczną lub hydroterapią. Umożliwi to zmniejszenie obciążenia stawów kolanowych, co przyczyni się do zmniejszenia bólu i dyskomfortu. Regularny ruch utrzymuje elastyczność elementów stawu i stuktur okołostawowych; wzmocnienie mięśni pomaga utrzymać stabilność stawów, co również może pomóc w łagodzeniu bólu i poprawieniu zakresu ruchów. Hydroterapia umożliwia z kolei ćwiczenia przy mniejszym obciążeniu stawów i ze zwiększonym zakresem ruchu (poprawę w zakresie bólu i sztywności stawów oferuje też balneoterapia). Działania te zwalniają postęp choroby i mogą pomóc opóźnić lub uniknąć konieczności leczenia operacyjnego.

W celu zwalczania bólu eksperci zalecają grupę niesteroidowych leków przeciwzapalnych (doustnie lub miejscowo, preferowane w stosunku do paracetamolu) oraz dopuszczają przerywane stosowanie glukozaminy i chondroityny (przez 2 miesiące, dwa razy w roku, w dawce 1,2 g dziennie). 

Opioidy są w tej chorobie lekami trzeciego wyboru, wskazane u chorych oczekujących na operację. W trzeciej linii znalazła się też duloksetyna (lek przeciwdepresyjny o działaniu przeciwbólowym).

W razie braku ostrych objawów zalecane są wstrzyknięcia dostawowe (kwas hialuronowy, osocze bogatopłytkowe), w sytuacji ciężkiego zaostrzenia natomiast preferowane są iniekcje sterydu. 

Oprócz tego eksperci zwracają uwagę na:

• konieczność rozważenia wykorzystania pomocy w poruszaniu się (laski, balkoniki), które zmniejszają ryzyko upadków;
• możliwość wykorzystania pulsujących pól magnetycznych w łagodnych postaciach choroby (w celu zmniejszenia bólu i sztywności stawów);

Na podstawie

Pesare E, Vicenti G, Kon E, Berruto M, Caporali R, Moretti B, Randelli PS. Italian Orthopaedic and Traumatology Society (SIOT) position statement on the non-surgical management of knee osteoarthritis. J Orthop Traumatol. 2023 Sep 7;24(1):47. doi: 10.1186/s10195-023-00729-z. PMID: 37679552; PMCID: PMC10485223.