Jak probiotyki wpływają na stawy

Probiotyk Lactobacillus rhamnosus wpływał na komórki układu immunologicznego chorych na RZS (reumatoidalne zapalenie stawów) w ten sposób, że hamował niektóre procesy związane z reakcjami zapalnymi. 

W badaniu, w którym poczyniono te obserwacje, uczestniczyło 89 chorych na RZS. Naukowcy pobrali od nich specyficzne komórki układu immunologicznego: limfocyty CD8+. Są to wyspecjalizowane komórki, zdolne do rozpoznawania i atakowania zainfekowanych lub zmienionych chorobowo komórek organizmu. Mają zdolność do indukowania apoptozy (programowanej śmierci komórki), co pomaga ograniczyć rozprzestrzenianie się infekcji lub nowotworu.

Rozpoznają fragmenty antygenów prezentowane na powierzchni komórek docelowych, w ten sposób „decydując” o losie takiej komórki. Po zakończeniu infekcji lub zniszczeniu komórek nowotworowych pewna liczba limfocytów CD8+ staje się komórkami odpowiadającymi za pamięć immunologiczną. To pozwala szybko reagować na przyszłe infekcje przez przyspieszoną ich aktywację.

Aktywność limfocytów CD8+ musi być ściśle regulowana, aby uniknąć niepożądanej odpowiedzi immunologicznej skierowanej przeciwko zdrowym komórkom lub własnym antygenom (co może mieć miejsce w przypadku autoagresji, a do takich chorób należy RZS).

Naukowcy zaobserwowali, że po kontakcie z bakteriami z gatunku Lactobacillus rhamnosus limfocyty CD8+ wpływały na aktywność układu odpornościowego, w dużym uproszczeniu: zmieniając ją z prozapalnej w stronę przeciwzapalnej (m.in. zmieniała się ekspresja białek uczestniczących w rozwoju zapalenia w komórkach CD8+ i CD4+). Odwrotnie  reagowały badane limfocyty na kontakt z chorobotwórczą bakterią Escherichia coli. 

To badanie przyczynia się do coraz lepszego poznawania mechanizmów, w jakich mikroflora jelitowa może kształtować reakcje immunologiczne. Suplementacja probiotyków może wspierać leczenie RZS, dzięki takim pracom dowiadujemy się, dlaczego mogą być skuteczne. 

Na podstawie

Tripathy A, Swain N, Padhan P, Raghav SK, Gupta B. Lactobacillus rhamnosus reduces CD8+T cell mediated inflammation in patients with rheumatoid arthritis. Immunobiology. 2023 Jul;228(4):152415. doi: 10.1016/j.imbio.2023.152415. Epub 2023 Jun 20. PMID: 37356231.