Witamina D: prewencja tańsza niż leczenie

Analiza przeprowadzona przez kolumbijskich farmakologów wskazuje, że strategia suplementacji witaminy D w celu ochrony przed infekcjami dróg oddechowych jest korzystna z ekonomicznego punktu widzenia. 

Autorzy wykazali, że suplementacja witaminy D pozwala zmniejszyć obciążenia finansowe, ponoszone na poziomie społeczeństwa, związane z ostrymi infekcjami wśród dzieci między 1 a 16 r.ż. 

Aby unaocznić, o jakich kosztach mowa (z poziomu systemu ochrony zdrowia), suplementacja witaminy D wiązała się w tej analizie z wydatkami 1354 USD na osobę, a brak suplementacji z kosztem 1848 USD. Świadczy to o dużej przewadze strategii zapobiegania infekcjom oddechowym u dzieci z użyciem witaminy D. 

Aktywna witamina D wspiera działanie wrodzonej odpowiedzi immunologicznej, tj. mechanizmów obronnych uruchamianych jako pierwsza linia obrony przed zakażeniem. Jest to reakcja natychmiastowa i niezależna od wcześniejszego kontaktu z patogenem. Ma za zadanie zniszczenie patogenu i ograniczenie rozprzestrzeniania się infekcji. Obejmuje takie elementy jak uruchomienie reakcji zapalnej, fagocytozę (pożeranie i trawienie patogenów przez wyspecjalizowane komórki), aktywacja układu dopełniacza (białka niszczące ścianę komórki bakteryjnej). Dopiero gdy te mechanizmy okażą się nieskuteczne, organizm uruchamia swoistą (nabytą) odpowiedź immunologiczną, która jest bardziej zaawansowana i ukierunkowana na konkretny patogen. Badania potwierdzają, że odpowiednie zaopatrzenie w witaminę D wiąże się z większą aktywnością antymikrobiologiczną mechanizmów obronnych w drogach oddechowych. Równolegle witamina D stymuluje limfocyty regulatorowe, które hamują odpowiedź swoistą. 

Nowe dane pozwalają spojrzeć na strategię suplementacji witaminy D z innej perspektywy. Niekoniecznie z punktu widzenia skuteczności dla konkretnej osoby szukającej sposobu wsparcia odporności, a z punktu widzenia osób zarządzających ochroną zdrowia. Redukcja kosztów leczenia typowych dla pory jesienno-zimowej zakażeń dróg oddechowych u dzieci o ok. 40 proc. powinna przykuć uwagę płatników. Po kolejnych analizach może się okazać, że suplementacja witaminy D stanie się wartościową strategią dla zdrowia publicznego. 

Na podstawie

Buendía JA, Patiño DG. Cost-utility of vitamin D supplementation to prevent acute respiratory infections in children. Cost Eff Resour Alloc. 2023 Apr 6;21(1):23. doi: 10.1186/s12962-023-00433-z. PMID: 37024913; PMCID: PMC10080937.