Ciśnienie tętnicze i witamina D

Witamina D i wapń mogą obniżać ciśnienie tętnicze u starszych osób z nadmierną masą ciała i efekt ten wydaje się w dużej mierze niezależny od dawki. Do takich wniosków doszli arabscy naukowcy po analizie danych z badania klinicznego mającego wyjaśnić efekty suplementacji witaminy D3 z wapniem. 

Autorzy przeanalizowali wyniki trwającego rok randomizowanego, wieloośrodkowego badania z udziałem 221 starszych osób z nadwagą, u których stosowano w połączeniu z wapniem witaminę D3 w dawce 600 j. lub 3750 j. dziennie. 

W całej analizowanej grupie po 6 i po 12 miesiącach stwierdzono obniżenie ciśnienia tętniczego, i to zarówno skurczowego, jak i rozkurczowego. Istotność statystyczną wykazano jednak jedynie dla grupy otrzymującej większą dawkę. Gdy jednak analizowano tylko osoby z BMI >30 (czyli z otyłością), istotność przy niższej dawce zyskał efekt redukcji ciśnienia skurczowego. Dodatkowo, obie wartości ciśnienia ulegały istotnej redukcji u osób z wyjściowymi zbyt wysokimi wartościami ciśnienia tętniczego. 

Dalsza analiza wskazała, że obniżenie ciśnienia tętniczego uzyskiwane dzięki witaminie D po 6 i po 12 miesiącach występowało właśnie u osób z nadmierną masą ciała i z nadciśnieniem skurczowym, natomiast stopień tej redukcji nie zależał od dawki witaminy D. 

Wyniki tego badania sugerują, że – przynajmniej jeśli chodzi o ciśnienie tętnicze i witaminę D – niekoniecznie „więcej znaczy lepiej”. Już niewielka dawka witaminy D3 może przywracać równowagę w zakresie zależnych od jej ewentualnego niedoboru mechanizmów regulujących ciśnienie krwi. W takiej sytuacji zostaje osiągnięty pułap maksymalnego działania i zwiększanie dawki nie wiąże się z dodatkowym efektem. Nie oznacza to też jednak, że dawka witaminy D nie ma znaczenia: w innych sytuacjach (np. związanych z czynnością innych narządów) mogą być zaangażowane inne mechanizmy i pułap działania może być odmienny.

Na podstawie

Rahme M, Al-Shaar L, Tamim H, El-Hajj Fuleihan G. Blood Pressure Decreases in Overweight Elderly Individuals on Vitamin D: A Randomized Trial. J Endocr Soc. 2024 Nov 12;8(12):bvae168. doi: 10.1210/jendso/bvae168. PMID: 39534319; PMCID: PMC11555685.