Autorzy z Centrum Medycznego Uniwersytetu w Kansas (USA) przeprowadzili badanie kliniczne, w którym zaobserwowali korzystny wpływ połączenia koenzymu Q10 z D-rybozą u chorych na niewydolność serca z zachowaną frakcją wyrzutową.

Zarówno koenzym Q10, jak i D-ryboza (rodzaj specyficznego cukru prostego) uczestniczą w wytwarzaniu wysokoenergetycznych związków w mitochondriach i obie te substancje mogą usprawniać zaburzoną gospodarkę energetyczną w chorych komórkach. A takimi niewątpliwie są komórki mięśnia sercowego chorych na niewydolność serca z zachowaną frakcją wyrzutową: jest to stan, w którym wraz ze skurczem następuje wyrzut prawidłowej części krwi obecnej w komorze, ale sama komora napełnia się trudniej niż u zdrowych osób. Jej ściany gorzej się rozkurczają, są grubsze i sztywniejsze (rezultat przerostu mięśnia oraz nadmiernego odkładania się włókien tkanki łącznej); typowe objawy to np. duszność pojawiająca się w trakcie wysiłku (gdy serce nie daje rady przepompować odpowiedniej, zgodnej z zapotrzebowaniem ilości krwi), napady duszności w nocy, obrzęki kończyn czy powiększenie wątroby (w wyniku przekrwienia). Objawy w tym przypadku nie są skutkiem upośledzenia dostarczania krwi przez serce do narządów, ale raczej zwolnionego jej odbierania.

Idea stojąca za stosowaniem energetyków miokardialnych mówi, że dostarczenie do organizmu związków usprawniających wytwarzanie energii w komórkach skutkuje usprawnieniem czynności tychże komórek, co powinno przekładać się na poprawę czynności całego narządu. Mówiąc obrazowo, dostarczenie paliwa umożliwia komórkom ponowną pracę i częściowe naprawienie szkód spowodowanych przestojem.

Omawiane badanie miało charakter randomizowany i kontrolowany placebo. Uczestnikami było 216 chorych z niewydolnością serca i zachowaną funkcją skurczową. Uczestników podzielono na 4 grupy w zależności od zastosowanej suplementacji:

  • koenzym Q10 (600 mg dziennie) z D-rybozą (15 g);
  • koenzym Q10 i placebo zamiast D-rybozy;
  • placebo zamiast koenzymu Q10 i D-ryboza;
  • podwójne placebo.

Stan chorych monitorowano na kilka sposobów, od oceny klinicznej, przez parametry echokardiograficzne, aż po badania biochemiczne i test 6-minutowego chodu. Połączenie koenzymu Q10 z D-rybozą poprawiło istotnie statystycznie punktację w ocenie klinicznej, frakcję wyrzutową, zmniejszyło stężenie peptydu natriuretycznego typu B (marker biochemiczny niewydolności serca) i poprawiło stosunek stężeń kwasu mlekowego do ATP. Można powiedzieć, że odnotowano niewielką poprawę objawów i części parametrów biochemicznych i echokardiograficznych (choć nie polepszyła się wydolność fizyczna mierzona w teście 6-minutowego chodu). Mimo to autorzy uznają uzyskane wyniki za wsparcie tezy o możliwym wykorzystaniu obu suplementów jako dodatku do typowego leczenia niewydolności serca.

Na podstawie
Pierce JD, Shen Q, Mahoney DE, Rahman F, Krueger KJ, Diaz FJ, Clark L, Smith C, Vacek J, Hiebert JB. Effects of Ubiquinol and/or D-ribose in Patients With Heart Failure With Preserved Ejection Fraction. Am J Cardiol. 2022 Aug 1;176:79-88. doi: 10.1016/j.amjcard.2022.04.031. Epub 2022 May 27. PMID: 35644694.