W czasopiśmie fachowym poświęconym leczeniu bólu opublikowano niedawno wyniki badania klinicznego, w którym sprawdzano znaczenie dołączania witaminy D do terapii neuropatii cukrzycowej. Rezultaty są co najmniej zachęcające.

Neuropatia cukrzycowa to choroba, która oznacza uszkodzenie nerwów spowodowane przewlekle podniesionym stężeniem glukozy – czyli w praktyce przez wiele lat źle kontrolowaną cukrzycą. Takie uszkodzenie komórek nerwowych dotyczy m.in. czuciowych nerwów obwodowych i skutkuje zaburzeniami przewodzenia sygnałów dotyku, temperatury, wibracji, a także bólu. Pojawiają się objawy w rodzaju mrowienia, drętwienia kończyn, ale także dokuczliwe odczucia ziębnięcia lub pieczenia, a nawet kłujące bóle. Pojawia się przeczulica, czyli zjawisko występowania ostrych bólów pod wpływem niewielkich bodźców, np. po przykryciu się kocem czy kołdrą.

W leczeniu bólu towarzyszącego neuropatii cukrzycowej stosuje się wiele „nietypowych” leków, np. kapsaicynę miejscowo (wyizolowana z chili substancja porażająca zakończenia nerwowe), leki przeciwpadaczkowe lub przeciwdepresyjne (mają komponentę przeciwbólową). Z badań obserwacyjnych wynikało, że niedobór witaminy D może mieć znaczenie w rozwoju neuropatii cukrzycowej, a naukowcy z Indonezji postanowili sprawdzić, czy suplementacja może mieć znaczenie terapeutyczne.

W badaniu uczestniczyło 68 chorych, którzy otrzymywali opisane wcześniej standardowe leczenie przeciwbólowe (pregabalinę, gabapentynę lub amitryptylinę). Część otrzymywała dodatkowo witaminę D w dawce 5000 j. dziennie, część (grupa kontrolna) nie miała prowadzonej suplementacji.

Po 8 tygodniach w grupie otrzymującej dodatek witaminy D stwierdzono większą redukcję bólu mierzonego w wizualnej skali analogowej (subiektywna, ale bardzo wiarygodna ocena) oraz szczególnie bólu o charakterze pieczenia/parzenia. Dodatkowo zaobserwowano większą poprawę nastroju niż w grupie kontrolnej. Co więcej, stopień złagodzenia bólu wykazywał korelację ze stężeniem witaminy D we krwi (które wzrastało w rezultacie suplementacji).

Wyniki wspierają stosowanie suplementacji witaminy D u chorych na cukrzycę powikłaną neuropatią obwodową. Zdaniem autorów jest to działanie wręcz konieczne z uwagi na efekty neurotropowe witaminy D: uczestniczy ona w syntezie neurotransmiterów, jest istotna dla wzrostu wypustek nerwowych i może mieć znaczenie dla optymalnego działania włókien przewodzących ból (tj. podwyższać próg bólu).

Na podstawie
Pinzon RT, Wijaya VO, Veronica V. The Benefits of Add-on Therapy of Vitamin D 5000 IU to the Vitamin D Levels and Symptoms in Diabetic Neuropathy Patients: A Randomized Clinical Trial. J Pain Res. 2021 Dec 19;14:3865-3875. doi: 10.2147/JPR.S341862. PMID: 34984028; PMCID: PMC8699777.