Suplementacja witamin C i D, którą prowadzi wiele osób mających nadzieję zabezpieczyć się przed zakażeniem nowym koronawirusem, rodzi czasem obawy związane z tworzeniem się kamieni w drogach moczowych. Urolodzy z Ichan School of Medicine at Mount Sinai w Nowym Jorku (USA) radzą, jak minimalizować ryzyko [1]. 

Witamina C nasila wydalanie szczawianów (które mogą stać się zalążkiem kamieni moczowych), gdy jest suplementowana w dawkach 1 g dziennie u osób podatnych i 2 g dziennie u mniej podatnych. Najprawdopodobniej im większa dawka witaminy C, tym ten efekt jest większy. Z jakiegoś powodu mężczyźni wydają się być znacznie bardziej wrażliwi niż kobiety, mimo to ostrożnie powinny podchodzić do suplementacji witaminy C w dużych dawkach wszyscy, którzy kiedykolwiek mieli problem z kamicą moczową, niezależnie od płci. Bezpieczne zdaniem autorów będzie w takiej sytuacji nieprzekraczanie dawki 1 g dziennie. 

Jeśli chodzi o witaminę D, ryzyko kamicy moczowej związanej z suplementacją w dawkach do 4000 j. wydaje się marginalne. 

Autorzy zalecają, by osoby mające skłonność do kamicy moczowej monitorowały stężenie szczawianów i wapnia w moczu w pierwszym dniu suplementacji odpowiednio witaminy C i D, i skonsultowali wynik ze swoim lekarzem (w praktyce, zwłaszcza w Polsce, ciężko byłoby takie zalecenie zrealizować inaczej niż na prywatnej wizycie u urologa). 

Dziwi pominięcie przez autorów niezwykle ważnego aspektu profilaktyki kamicy moczowej, czyli picia dużych ilości wody w ciągu dnia. Autorzy wspominają, że maseczki utrudniają nawadnianie, ale zapominają wskazać, że powinno się pić dużo płynów, zwłaszcza jeśli ma się skłonności do kamicy i jeśli dodatkowo suplementuje się witaminę C i D.  To na pewno nie zaszkodzi (o ile oczywiście nie mamy przewciwwskazań, np. w postaci niewydolności serca czy nerek, których jednak chorzy są zwykle świadomi). 

Z niedawnej analizy brytyjskich urologów [2] wynika, że oprócz picia dużych ilości płynów trzeba zwrócić uwagę na zawartość w nich wapnia – bogata w wapń woda zwiększa bowiem ryzyko tworzenia się kamieni w moczu, dlatego trzeba wybierać wodę niskowapniową. Ilość szczawianów w moczu zmniejszają też soki owocowe: grejpfrutowy, pomarańczowy, jabłkowy, a nawet napoje gazowane (te są jednak niewskazane z uwagi na zawartość w nich cukru lub sztucznych słodzików). U osób ze skłonnościami do kamicy nie jest natomiast zalecany sok z żurawin, mimo że jest kojarzony z ochroną dróg moczowych przed zakażeniami. 

Na podstawie

  1. Eur Urol Open Sci. 2020 Oct;21:9-11. What Stone-formers Should Know About Vitamin C and D Supplementation in the COVID-19 Era. Johnathan A Khusid et al.
  2. Turk J Urol. 2020 Jun 5. The role of fluid intake in the prevention of kidney stone disease: A systematic review over the last two decades. Gamage KN et al.