Mamy całkiem sporo badań wskazujących, że inhalacje olejku lawendowego łagodzą ostry stres. Do tej wiedzy swoją cegiełkę dołożyli naukowcy z Japonii. 

W badaniu, które przeprowadzili, uczestniczyły 23 studentki, które miały obejrzeć stresujący, 10-minutowy filmik (ciekawostka: było to film nagrany podczas operacji chirurgicznej gałki ocznej). Grupa badana w tym czasie wdychała olejek lawendowy z papierka testowego, grupa kontrolna przebyła tę procedurę innego dnia, już bez inhalacji. 

Do oceny stresu wybrano stężenie chromograniny A w ślinie. Jest to substancja uwalniana z zakończeń nerwów układu autonomicznego wraz z wyrzutem hormonów stresu (np. noradrenaliny). Ponieważ układ współczulny ma zakończenia w śliniankach (wystarczy sobie przypomnieć, że w stresie odczuwamy suchość w ustach), stres powoduje wzrost stężenia chromograniny A w jamie ustnej. Zdaniem autorów odzwierciedla to poziom odczuwalnego stresu nawet lepiej niż ocena aktywności osi podwzgórze-przysadka-nadnercza, której aktywacja jest najlepiej poznanym elementem reakcji hormonalnej na stres. 

W grupie badanej wyjściowy poziom chromograniny A był nawet nieco wyższy niż w kontrolnej, jednak w trakcie filmu w połączeniu z inhalacją olejku lawendowego spadł istotnie. W grupie kontrolnej natomiast nieco wzrósł. Autorzy poprosili też obie grupy o subiektywną ocenę nasilenia stresu w momencie zakończenia filmu, a ponadto po 5 i po 10 minutach – w grupie kontrolnej percepcja ta była wyższa i wolniej się normalizowała.

Aromaterapia z użyciem olejku lawendowego jest stosowana w celu poprawy nastroju, ułatwiania zasypiania, a także redukcji stresu. Coraz więcej wiadomo o mechanizmach działania – autorzy podejrzewają, że składniki lotne tego olejku wiążą się z receptorami NMDA w układzie nerwowym i za ich pośrednictwem zmieniają aktywność neuronalną regulującą odpowiedź na stres.

Ciekawa (i mająca wymiar praktyczny) jest przytoczona przez autorów obserwacja, że olejek lawendowy zmniejsza stres tylko u osób, którym jego zapach się podoba, nie działa natomiast na tych, którzy go nie lubią. Nie wnikając w podstawy molekularne, warto tę wiedzę wykorzystać w czasie prowadzenia aromaterapii, i indywidualizować zapachy (zamiast olejku lawendowego w celu przeciwdziałania stresowi można wykorzystać np. olejki z cytrusów). 

Na podstawie

Contemp Clin Trials Commun. 2020 Feb 25;17:100547. Endocrinological effect of lavender aromatherapy on stressful visual stimuli. Toda M, Matsuse R.