Chińscy naukowcy przeprowadzili metaanalizę, w której wykaali, że pojedyncze szczepy probiotyków są nieskuteczne w leczeniu zaparć czynnościowych. To bynajmniej nie oznacza, że probiotyki nie działają – ale w kapsułce muszą być co najmniej dwa szczepy. 

Zaparcie czynnościowe to taki rodzaj zaparcia, który nie ma przyczyny w postaci zmiany chorobowej w przewodzie pokarmowym. Uważa się, że przyczyną takich zaparć jest zaburzenie komunikacji między układem nerwowym a mózgiem (niektórzy wręcz twierdzą, że odpowiedzialna jest psychika, podświadomość, źle wykształcone nawyki). Jakby tego nie definiować, żeby rozpoznać zaparcie czynnościowe, trzeba najpierw wykluczyć przyczynę organiczną, czyli chorobę jelit, i w tym celu warto skonsultować się ze swoim lekarzem rodzinnym. 

Akurat probiotyki i prebiotyki są często wykorzystywane w celu regulacji dysbiozy, czyli zaburzenia składu flory bakteryjnej jelit, dużo się o tym pisze i mówi w kontekście zwłaszcza zespołu jelita drażliwego, który też ma podłoże psychiczne (a precyzyjniej: w tej chorobie również dochodzi do zaburzeń komunikacji między mózgiem a jelitami). 

Ponieważ w zaparciach czynnościowych różne badania przynoszą mało spójne wyniki, Chińczycy postanowili spróbować wyłonić w metaanalizie reguły, które probiotyki się w tym kontekście sprawdzają, a które nie. Przeanalizowali przeszło 2000 prac, do metaanalizy wybrali 15 – randomizowanych badań klinicznych z kontrolą placebo. 

Analiza wskazała, że suplementacja probiotyków wiązała się ze skróceniem czasu pasażu jelitowego (o przeszło 13 godz.!) i nieco częstszymi wypróżnieniami (o mniej więcej jedno w tygodniu więcej). Ale uwaga. Takie powiązanie było istotne tylko, gdy przyjmowany suplement zawierał co najmniej dwa szczepy bakterii. Takie preparaty wiązały się też:

  • ze zmiękczeniem mas kałowych, co jest ważnym efektem, ułatwia bowiem ich ewakuację z jelit;
  • z redukcją wzdęć.

Zdaniem autorów probiotyki można na podstawie tej pracy uznać za bezpieczne, naturalne środki mogące przynosić ulgę w zaparciach czynnościowych u dorosłych. 

Na podstawie

Clin Nutr. 2020 Jan 14. Meta-analysis of randomized controlled trials of the effects of probiotics on functional constipation in adults. Zhang C, Jiang J, Tian F, Zhao J, Zhang , Zhai Q3, Chen W.