Suplementacja koenzymu Q10 dokonana w okresie przed procedurą sztucznego zapłodnienia zwiększa reakcję jajników na stymulację i poprawia jakość uzyskiwanych embrionów. Wnioski te dotyczą młodych kobiet z obniżoną rezerwą jajnikową, obserwacje te poczyniono bowiem w badaniu z wyłącznym ich udziałem.
Obniżona rezerwa jajnikowa to pojęcie, które opisuje zmniejszoną ilość pęcherzyków jajnikowych, z których w trakcie owulacji mogą się uwalniać komórki jajowe. Dochodzi do niej typowo po przekroczeniu 30 r.ż. i wiąże się ona z poważnie zmniejszonymi szansami na zajście w ciążę.
Część kobiet z obniżoną rezerwą jajnikową słabo odpowiada na stymulację jajników (tj. trudno uzyskać od nich dobrej jakości komórki jajowe). Jedną z postulowanych przyczyn tego stanu jest stres oksydacyjny, dlatego autorzy omawianej pracy postanowili sprawdzić, czy wstępne przeleczenie naturalnym antyoksydantem – koenzymem Q10 – poprawi uzyskiwane wyniki.
Do badania włączono 186 młodych (<35 r.ż) kobiet z obniżoną rezerwą jajnikową, u których planowano przeprowadzenie zabiegu sztucznego zapłodnienia. Części podawano wcześniej koenzym Q10, części placebo. Skupiono się głównie na tym, czy w grupie suplementowanej zwiększy się liczba wysokiej jakości embrionów uzyskiwanych po wstrzyknięciu plemników do wnętrza komórek jajowych.
Wstępne przeleczenie koenzymem Q10 wywołało zmianę zachowania się jajników – do stymulacji wystarczyły mniejsze dawki gonadotropin (substancje podawane w celu uwolnienia komórek jajowych z pęcherzyków w jajnikach), obserwowano też wyższe stężenia estrogenu po stymulacji. Od kobiet otrzymujących koenzym Q10 uzyskiwano więcej komórek jajowych, częściej udawało się uzyskać skuteczne ich zapłodnienie, uzyskano więcej dobrej jakości embrionów; rzadziej zachodziła konieczność wstrzymania transferu zarodka z uwagi na jego nieprawidłowy rozwój (wszystkie zmiany uzyskały istotność statystyczną). Przeszło czterokrotnie więcej kobiet z tej grupy (w porównaniu z placebo) mogło mieć zachowane embriony za pomocą krioprezerwacji. Odnotowano także trend w kierunku wyższych odsetków uzyskiwanych ciąż i żywych urodzeń w przeliczeniu na jeden cykl stymulacji.
Źródło
Reprod Biol Endocrinol. 2018 Mar 27;16(1):29. Pretreatment with coenzyme Q10 improves ovarian response and embryo quality in low-prognosis young women with decreased ovarian reserve: a randomized controlled trial. Xu Y, Nisenblat V, Lu C, Li R, Qiao J, Zhen X, Wang S.
