Bacillus coagulans to probiotyk mający teoretyczną przewagę nad najlepiej przebadanymi pobratymcami, czyli bakteriami z gatunku Lactobacillus i Bifidobacterium: jest znacznie bardziej odporny na temperaturę (nie wymaga przechowywania w lodówce) oraz na działanie soku żołądkowego i soli żółciowych, utrzymuje się w jelitach dłużej niż wrażliwe bifidobakterie. 

Te właściwości czynią go interesującym z punktu widzenia suplementacji. Wyrazem tego jest praca naukowców z Tajwanu, którzy postanowili przetestować ten probiotyk u osób z czynnościowymi zaburzeniami żołądkowo-jelitowymi. Mianem tym określa się różne mało charakterystyczne objawy, jak biegunki, zaparcia, wzdęcia, bóle brzucha lub inny rodzaj dyskomfortu w jamie brzusznej, które nawracają i nie mają przyczyny organicznej (tj. lekarze nie znajdują wyraźnej ich przyczyny po przeprowadzeniu diagnostyki). Nie wiadomo, czemu u niektórych osób pojawiają się regularnie objawy zaburzonej czynności przewodu pokarmowego, ale podejrzewa się tu udział dwóch różnych mechanizmów:

  • zaburzenia przewodnictwa nerwów oplatających przewód pokarmowy, prowadzącego do nieprawidłowej motoryki
  • dysbiozy, czyli nieprawidłowego składu flory bakteryjnej jelit (być może w powiązaniu z pierwszym mechanizmem). 

Dlatego też objawy zaburzeń czynnościowych próbuje się, nierzadko z dobrym skutkiem, leczyć za pomocą probiotyków. Mogą one eliminować z przewodu pokarmowego bakterie niepożądane, zmniejszać lokalny stan zapalny, wpływać na intensywność fermentacji (i wytwarzanie gazów), stymulować wydzielanie śluzu i substancji zmiękczających kał, a nawet wytwarzać substancje neuroaktywne – stąd pomysł autorów na sprawdzenie skuteczności Bacillus coagulans. W badaniu wzięło udział 38 pacjentów oddziału gastroentrologicznego, którym podawano przez miesiąc preparat zawierający miliard CFU B. coagulans. 

Już w pierwszych dwóch tygodniach odnotowano ogólną poprawę kliniczną, w tym zwłaszcza istotne zmniejszenie nasilenia bólów brzucha i wzdęć. Najlepsze wyniki (poprawę dyskomfortu związanego z wypróżnieniami) odnotowano w grupie pacjentów z zaparciami.

W badaniu tym nie sprawdzano, jak długo utrzyma się poprawa w zakresie ocenianych objawów; na podstawie innych prac można natomiast podejrzewać, że będzie ona długotrwała – to właśnie wyraz przewagi B. coagulans nad innymi probiotykami (wyniki po zakończeniu kilkumiesięcznej suplementacji potrafią utrzymywać się przez kolejne miesiące).

Na podstawie

Medicine (Baltimore). 2020 May;99(19):e20098. Bacillus coagulans (PROBACI) in treating constipation-dominant functional bowel disorders. Chang CW et al.